Amerikalı sahaf William Voynich, 1912’de İtalya’da üzerinde anlamsız sembol ve resimler bulunan 240 sayfalık belgeyi satın aldığında, büyük ihtimalle bunun çözülemeyecek bir dilde yazıldığını tahmin etmemişti.
Kitabın 13. yüzyılda Roger Bacon tarafından yazıldığı iddia ediliyor. Ölçüleri 15 cm’ye 27 cm ve araştırmalara göre 28 sayfası eksik(muhtemelen kaybolmuş veya yırtılmış). Yazılar mavi, sarı, kırmızı, kahverengi ve yeşil.
Voynich hayatını metnin deşifresine adadı ama hiçbir şekilde başarılı olamayınca 1969’da yazmayı Yale Üniversitesi’ne bağışladı. Artık Voynich el yazması olarak bilinen belge, şifre çözücülerin merak ve ilgi odağı haline geldi.
Metin hiçbir yolla deşifre edilemedi. Üstelik üzerindeki resimler de çok ilginçti. Bazıları bunların uzaylıların gönderdiği birtakım şifreler olduğunu iddia etti, bazıları bunların ilaç tarifi olduğunu söyledi. Fakat ilgiç olan şu ki, bu kitapta resmedilen bitkilerin hiçbiri dünyada bulunmuyor*.
Hatta birtakım araştırmacılar bu kitabın bir ölümsüzlük ve tanrı korkusu hakkında olduğunu bile iddia ettiler, onlara göre bu kitabın dili çözüldüğünde ölümsüzlük iksiri bulunacaktı.
Tabi bunun sadece kandırma amaçlı yazıldığı da iddialar arasındaydı, fakat öyle sistematik biçimde yazılmıştı ki kitap, bu iddia diğerleri içinde en zayıfı.
Yale Üniversitesi 2001 yılında metni deşifre etmeye çalışmaktan vazgeçmiş ve çevrimiçi kütüphanesine yazmanın sayfalarını koymuş.
Belgenin içinde tekrarlanan sembollerin, “Tanrı korkusu” ve “Ölümsüzlük” anlamına geldiğini ileri süren şifre çözücüler ise formülleri deşifre etmeleri durumunda “ölümsüzlük iksiri” elde edebileceklerini düşünüyor Japon savaş kodlarını çökerten Amerikalı şifreci William Friedman tarafından oluşturulan takını, aylar süren çabasının sonunda belgeyi, “Çözülemez” olarak nitelendirdi 2001’de şifre çözmekte uzman bilgisayarlarla yapılan çalışmalar da sonuçsuz kaldı Friedman, “Bu işe hayatımı verdim Bir de kitap yazdım Ama hepsi boşaymış” açıklamasını yaptı….
Yazan kişi, dünya üzerinde olmayan bir dili kullanmış, böyle bir kitabı yazma amacının ne olduğu ise halen bilinmiyor.
Kitabın ismi ise kitabı gün yüzüne çıkaran kişi M. Voynich adındaki sahaftan geliyor.